Nr 145
Teologia życia ukrytego? Pytanie to jawi się jako beznadziejne – frustrujący paradoks, a może nawet skandaliczna sprzeczność. Teologia jest bowiem nauką o Objawieniu, czyli rozumieniem tego, co Bóg nam objawił w sposób nadprzyrodzony. Tymczasem to, co jest ukryte, nie jest (jeszcze?) objawione. A więc ukryte życie Jezusa – czyli czas, o którym mało lub zupełnie nic nie powiedziano w Ewangeliach – znajduje się poza obszarem właściwym teologii. Stwierdzenie to można jednak uznać za przekonujące tylko do momentu, gdy zauważymy, że kwestia ukrytego życia dotyczy Wcielonego odwiecznego Słowa Ojca, którego milczenie i cierpienia w Jego ludzkiej naturze są tak wymowne, jak Jego słowa i czyny. I dlatego ta prawdziwa zwyczajność życia boskiego Zbawcy, od dzieciństwa aż do dojrzałości, niesłychanie wymownie do nas przemawia, ujawniając wartościowe prawdy dotyczące nie tylko Ojca i Jego miłości, ale także natury i przeznaczenia człowieka.
Ukryte życie Jezusa jest Jego życiem w domowym ognisku Świętej Rodziny i w warsztacie Nazaretu, czasem Jego dzieciństwa, dorastania, młodości – aż do wieku trzydziestu lat. Nazwa ta używana jest celowo dla ukazania kontrastu z publicznym życiem Zbawiciela, które wiódł On z dala od domu przez trzy lata. Katechizm przypomina, że podczas codziennych dni Jezus żył tak, jak większość ludzi, „bez widocznej wielkości”. Pracował własnymi rękoma przy ciesielskim stole oraz wiódł „żydowskie życie religijne poddane Prawu Bożemu” (KKK 531). Jego posłuszeństwo Dziewiczej Matce i swemu prawnemu ojcu było „ziemskim obrazem Jego synowskiego posłuszeństwa Ojcu niebieskiemu”. To „codzienne poddanie” Maryi i Józefowi w nazaretańskim domku zapowiadało i uprzedzało Jego posłuszeństwo Bogu Ojcu w Getsemani. „Posłuszeństwo Chrystusa w codzienności życia ukrytego zapoczątkowało już dzieło naprawy tego, co zniszczyło nieposłuszeństwo Adama” (KKK 532).
Dzisiejsza tak zwana „systematyczna” teologia rzadko kiedy zwraca się w historycznym kierunku misteria vitae Iesu, a szczególnie ku ukrytemu życiu Jezusa w Nazarecie. Jednak się okazuje, że święci mają zwykle donioślejszą intuicję niż profesorowie. Poprzez dar mądrości, pochodzący od Ducha Świętego, otwierają oni teologię na nowe perspektywy, wbrew oczekiwaniom akademii czy uniwersytetów. Karol de Foucauld jest dobrym tego przykładem. Naśladował on Jezusa na pustyni, w szczególnym czasie, gdy modernizm rozrywał Ewangelię, a teraz – w dobie może nawet bardziej jadowitego neomodernizmu – jego pisma świecą jak latarnia morska wśród zawieruchy sceptycyzmu. Tak! Istnieje teologia życia ukrytego, której się uczymy – podobnie jak brat Karol – u stóp Maryi.
„Najświętsza Dziewico, Matko Świętej Rodziny, oddaję Tobie całego siebie. Spraw, bym żył życiem boskiej Rodziny z Nazaretu. Wspomóż, abym był Twym cennym dzieckiem, dzieckiem św. Józefa, prawdziwym małym bratem naszego Pana Jezusa”.
SPIS TREŚCI
- Cicha obecność Józefa [Lucjan Balter SAC]
- Czas stracony? [Rémi Brague]
- Duchowość Nazaretu [Gisbert Greshake]
- Dzieciństwo Jezusa według św. Łukasza [Bruno Maggioni]
- Jezus w społeczno-politycznym kontekście swego czasu [Joao Lourenco]
- Logika miłości. Osoba i posłanie Jezusa Chrystusa jako hermeneutyczny klucz rzeczywistości [Ks. Stanisław Mycek]
- Mateuszowy opis dzieciństwa Jezusa [Giuseppe Segalla]
- Milczenie Maryi [Maria Manuela de Carvalho]
- Teologowie „życia ukrytego”: Pustelnik Sahary i Doktor Anielski [John Saward]
- Ukryte życie Jezusa w świetle Ewangelii [Karl Kertelge]
- Życie ukryte, ale w wolności [Paweł Góralczyk SAC]
- Życie w Nazarecie: fakty wymagające egzegetycznego wyjaśnienia [Regis Burnet]