Nr 22
Filozofia jest umiłowaniem mądrości wypływającym ze świadomości niewiedzy.
Tym pasjonującym zmaganiom filozofii grozi jednak ciągle, że stacje pośrednie jej dociekań bierze się za stacje docelowe. Filozofia jest bowiem możliwa tylko w niewiedzy, którą pociąga nieuświadomiony Absolut. A że ów nieuświadomiony Absolut przygotowuje miejsce myśli o Bogu, problem Boga – zauważalnie czy niepostrzeżenie, pozytywnie czy negatywnie – odgrywa określoną rolę w każdej filozofii.
Świadomość taka towarzyszyła autorowi książki przy przedstawianiu drogi, na której spotkamy przegląd myśli od antyku do współczesności. Droga ta zaczyna się od człowieka, gdyż on jest punktem, z którego wychodzi pytanie o rzeczywistość transcendującą świat. Książka ukazuje, że to właśnie pytanie ukierunkowane jest na Boga.
W zasadniczej części podręcznika zostały przedstawione spory o istnienie Boga. Dowody na istnienie Boga stanowią wprawdzie wyzwanie dla myślenia, lecz nie obligują do przyjęcia Jego istnienia z nieodpartą mocą właściwą twierdzeniom matematyki. Według argumentów za rozumnym przyjęciem wiary w Boga chodzi tu o stosunek filozoficznego myślenia o Bogu do żywej wiary w Niego.
Rekapitulując naszkicowano drogi poszukiwania Boga, które prowadzą do zawierzenia; drogi, które przeszli niektórzy myśliciele, mając świadomość problemów, jakie na nich napotkają. Ponieważ nawet pozytywna odpowiedź na pytanie o Boga nie wycisza tych problemów, pytający się odsyłany jest ciągle do siebie samego i do swojego skończonego świata. Owo bycie odsyłanym wszakże nie dowodzi daremności filozofowania, a stanowi etap na drodze przybliżania się do celu poszukiwania w skończoności, na drodze, która nigdy się nie kończy.
Norbert Fischer – rocznik 1947, studia w Mainzu i Freiburgu (filozofia, teologia, germanistyka), promowany 1 1978 r., habilitacja w 1985 r. w zakresie filozofii w Mainzu. Profesor filozofii w Mainzu (1986-1989), Trewirze (1989-1991) i w Paderborn (1991-1995), a od zimowego semestru 1995/1996 na Katolickim Uniwersytecie w Eichstätt. Opublikował m.in.: „Die Transzendenz in der Transzendentalphilosophie” (1979), „Augustins Philosophie der Endlichkeit” (1987) i wiele artykułów w czasopismach i pracach zbiorowych.
SPIS TREŚCI
- Dystans dzielący ludzkie myślenie o Bogu od rzeczywistości Boga w filozofii Platona
- Fenomenologia innego jako tło filozoficznego mówienia o Bogu u Emmanuela Levinasa
- Krytyczna prezentacja kilku przykładowych form ateizmu
- Krytyka metafizyki Immanuela Kanta i bezbożne myślenie Martina Heideggera jako drogowskazy koniecznego zadania
- Poszukiwana w pytaniu o Boga rzeczywistość jako punkt wyjścia metody analogicznego wykładu o Bogu
- Próba systematycznego wyjaśnienia istoty problemu Boga
- Problem pytania o przymioty i o istotę Boga
- Przedstawienie najważniejszych odziedziczonych dróg do filozoficznego wykazania istnienia Boga
- Sens wypracowania dowodów na istnienie Boga i modalny charakter możliwych rezultatów
- Tożsamość pytającego i metafizyczna skłonność ludzkiej natury.
- Transcendujące myślenie a filozoficzne pytanie o Boga
- Zasadność podstaw negacji istnienia Boga i jego dowodliwość
- Świadomość niepojmowalności Boga na drogach poszukiwania Boga u Augustyna i Kuzańczyka
- Świadomość rozdarcia między bogiem myśli a bogiem doświadczenia u Błażeja Pascala
- Źródła problemu Boga w przeżyciu i trwała problematyczność ich treści