Laickość wychowania?

Nr 159

Wychowanie rozumiane było od początku jako fundament osobowego rozwoju człowieka oraz jako podstawa przygotowania go do życia w konkretnych warunkach i w życiu społecznym. Również i dzisiaj proponowany model wychowania nie może nie dostrzegać człowieka w jego uwarunkowaniach i w jego uzależnieniach od świata rzeczy i osób, a także w jego relacji do Boga. Dobitnie wyraził to Papież Jan Paweł II na spotkaniu w UNESCO mówiąc, że celem wychowania jest to, aby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem, aby bardziej „był”, a nie tylko więcej „miał”; aby poprzez wszystko, co „ma”, co „posiada”, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem. Inaczej mówiąc, aby również umiał bardziej „być” nie tylko „z drugimi”, ale także i „dla drugich”. Tymczasem współcześnie pojawiają się tendencje, które usiłują kwestionować samą potrzebę wychowywania jako coś złego, głosząc wszystkim i dla wszystkich całkowitą wolność, równouprawnienie, pełną odpowiedzialność każdego za samego siebie, poczynając od chwili urodzenia.

Te nowe tendencje, wyrażające się w laickości wychowania, wiążą się z postmodernistyczną wizją świata, a w nim człowieka. Współczesny sekularyzm można określić jako pewien rodzaj filozofii życia (stylu życia), który posiada trzy zasadnicze cechy: antyreligijnoś, relatywizm poznawczy i moralny oraz pragmatyzm życia.
Tymczasem zaczynamy powoli dostrzegać potrzebę modelu wychowania, u którego źródeł leży humanizm (także myśląc o wychowaniu w duchu katolickim: „Człowiek jest drogą Kościoła” – przyznajemy za Soborem Watykańskim II i Janem Pawłem II). Chodzi więc w pewnym sensie o „nowe wychowanie”, które byłoby wychowaniem integralnym, uwzględniającym materialny i duchowy wymiar człowieka, tak, by nie zaprzepaścić człowieka i tkwiących w nim możliwośći pozytywnych. Czyz więc nie mamy dziś do czynienia ze zmaganiem o osobowy wymiar wychowania, w którym to modelu człowiek nie będzie samotną monadą czy narzędziem, ale podmiotem i celem wszelkiego działania, zaś nauka i technika będą środkami wspierającymi rozwój człowieka, drogą do pogłębiania jego człowieczeństwa i jak najlepszego układania więzi międzyludzkich.

SPIS TREŚCI

  • Destrukcyjność laickiego wychowania w świetle współczesnych ideologii [Katarzyna Świerszcz]
  • Kulturotwórcze zdolności młodzieży w służbie nowej ewangelizacji [O. Emilian Gołąbek OFM]
  • Laickość Państwa a godność człowieka. Refleksje antropologiczne [Andrea Gianni]
  • Miara niezmierzonego. O niektórych aspektach relacji: nauczyciel – uczeń, w tradycji rabinistycznej [Silvano Facioni]
  • Miejsce religii w wychowaniu – na rzecz religijnego wychowania w szkole [Johan van der Vloet]
  • Mit, symbol i społeczeństwo [Frederic Louzeau]
  • Od szkoły kościelnej do szkoły świeckiej [Ks. Wojciech Cichosz]
  • Płeć a wychowanie [Fernando Moreno Valencia]
  • Wychowanie do czystości w dobie rewolucji seksualnej [Livio Melina]
  • Wyzwolenie seksualne? [Urbano Zilles]

Lista numerów