Nr 9
W trakcie kilku ostatnich posiedzeń międzynarodowej redakcji Communio zajmowało się – w ramach przygotowywania poszczególnych numerów pisma – problemami, w których trudno było o jakieś wspólne i względnie jednolite icj ujęcie. Chodziło zwłaszcza o kwestię narodu i związanych z nim wolności, o prawa człowieka i jego sumienie, liberalizm, demokrację itd. Mimo wielu związanych z tym trudności, niektóre redakcje krajowe Communio podjęły – często na swój, zgodny z odczuciami danej redakcji sposób – te tematy, publikując numery poświęcone jednemu lun nawet kilku z nich.Fakt ten pozwolił polskiej redakcji Commonio – po zapoznaniu się z całym bogactwem posiadanego już materiału – podjąć decyzję o poświęceniu numeru 5 w 1994 r. (wersji polskiej) kwestii sumienia oraz o „zmontowaniu” niniejszego tomu Kolekcji z dość rozbieżnych, często fragmentarycznych, a przecież dających się złożyć w pewną logiczną całość artykułów poświęconych problematyce narodu, wolności, wyzwolenia i liberalizmu. Publikowane w niniejszym tomie teksty niekiedy sygnalizują tylko dane zagadnienie, otwierając przed Czytelnikiem nowe horyzonty myślowe, kiedy indziej zaś, jak choćby w przypadku teologii wyzwolenia, wyjaśniają aktualny stan rzeczy; zestawione jednak w pewną całość, dają dosyć pełny i poniekąd panoramiczny obraz tego, o czym mówi sam tytuł dzieła: Naród na rozdrożu i w obliczu wyboru wolności lub liberalizmu, z tym, że nie chodzi tu o jakiś abstrakcyjny lub wyimaginowany naród lecz naród złożony z konkretnych osób wolnych i odpowiedzialnych.
Wynoszenie naroduwłasnego ponad inne może być niekiedy wielką nawet zbrodnią. Dowodzą tego nacjonalizmy potępiane w naszym stuleciu przez papieży. Miłość ojczyzny natomiast jest rzeczą świętą i wzniosłą. Należy więc starannie odróżniaćdobrze pojęty patriotyzm od szowinizmu i nacjonalizmu. Zwłaszcza naszych, burzliwych czasach właściwie rozumienie pojęć i odpowiednie obchodzenie się z nimi jest jak najbardziej wskazane. Ludzie i narody przemijają. Jeden jedyny trwa od momentu swego powołania przez Boga. Oby nie utrudniał on życia innym, ale służył im za przewodnika, wydobywając z obfitego skarbca swej tradycji rzeczy naprawdę wzniosłe i piękne.
SPIS TREŚCI
- „Wasze oczy nawykłe do łez”. Przemówienia Jana Pawła II, wygłoszone w uniwersytetach w Krajach Bałtyckich [Aldino Cazzago]
- Działalność polityczna a wyzwolenie [Rocco Buttiglione]
- Etyka, prawo, sumienie [Martin Kriele]
- Kościół miejscem wolności chrześcijańskiej [Luigi Negri]
- Kultura i sprawy ojczyste w wychowaniu [Anastazy Bławat SAC]
- Kwestie etyczne w polityce ekonomicznej [Ernani Lopes]
- Miejsca aberracji liberalizmu i chrześcijaństwa [Zbigniew Sareło SAC]
- Nacjonalizm i problemy narodowe w dawnym Związku Radzieckim [Yves Hamant]
- Naród a wyznanie [Manfred Spieker]
- Naród, wolność, demokracja [Lucjan Balter SAC]
- Narody i państwa w Afryce frankofońskiej [Jean Foyer]
- Od Sarajewa do Sarajewa [Olivier Chaline]
- Odpowiedzialność a wolność [Carmelo Vigna]
- Państwo federalne: narody w imperium [Eberhard Straub]
- Państwo i naród [Gerard van Wissen]
- Papieże XX wieku wobec nacjonalizmów i wojen [Yves-Marie Hilaire]
- Prawa człowieka, prawa osoby [Yves-Marie Hilaire]
- Prawa ludzkie dla przyjaciół ludzi [Eberhard Straub]
- Prawo i moralność – pięć płaszczyzn problemu [Otfried Hoffe]
- Problematyka teologii narodu [Czesław S. Bartnik]
- Społeczeństwo egalitarne i związane z nim zagrożenia [Karl Josef Schipperges]
- Teologia narodu w Ewangelii św. Mateusza [Mirosław Kowalczyk]
- Tożsamość narodowa a sentyment religijny w Średniowieczu: przypadek Francji i Niemiec [Francis Rapp]
- Uwagi na temat chrześcijańskiej interpretacji praw człowieka [Jose Manuel Pureza]
- Wieża Babel: tożsamość narodów uzyskana przez przeciwstawienie [Joze Krasovec]
- Wolność a odpowiedzialność społeczna [Francisco Sarsfield Cabral]
- Wolność a wychowanie [Roberto Carneiro]
- Wypaczenia i niejasności doktrynalne teologii wyzwolenia [Bp Antonio Alfonso de Miranda]
- Wyzwalające orędzie Chrystusa, głoszone przez Jana Pawła II [Kard Alfonso Lopez Trujillo]
- Wyzwoleńcze możliwości wiary chrześcijańskiej a europejski ideał wolności [Henrique de Noronha Galvao]
- Znaczenie wartości religijnych i etycznych w społeczeństwie pluralistycznym [Kardynał Joseph Ratzinger (Benedykt XVI, papież)]